Dzieła literackie - SZUKAJ

Deluks

Deluks" to kolejna powieść kryminalna Marcina Andrzejewskiego wydana w serii Kryminalna Łódź. Jej akcja toczy się w Łodzi zimą 1976 roku. Utwór nawiązuje do tematyki automobliowej i milicyjnej, z wątkiem historycznym, dobrze ilustrując klimat miasta z epoki PRL. W gronie pierwszoplanowych bohaterów znajdują się m.in.: Maciej Majer, mechanik samochodowy znany z wcześniejszej powieści M. Andrzejewskiego "Złoty peugeot", jego żona - lekarka Marlena, Wilhelm Schoppen - Niemiec przybywający do Łodzi w sprawach służbowych, szwedzka dziennikarka polskiego pochodzenia Hanka - znajoma Marleny oraz kapitan SB Sławek Moliwa. Nie wszyscy bohaterowie są tymi, za których się podają. Akcja zawiązuje się wokół warsztatu samochodowego Majera. Dawne tajemnice łączą się z bieżącym czasem akcji. Polityka przeplata się ze zbrodnią i codziennością bohaterów.

Zmowa cieni

"Zmowa cieni" to powieść kryminalna Remigiusza Piotrowskiego. Akcja utworu toczy się w Łodzi w latach 30-tych XX w. Skupiona jest wokół samobójczej śmierci lekarza psychiatry ze szpitala w Kochanówce - Józefa Ratajskiego. Dochodzenie prowadzi przybyły z Warszawy komisarz Jerzy Skalski, a pomaga mu łódzki przodownik Zaręba. Okazuje się, że sprawa Ratajskiego łączy się z nietypową śmiercią innych osób z Łodzi oraz z samobójstwem amerykańskiego psychiatry Josepha Smitha. Komisarz Skalski podczas śledztwa współpracuje z wysłaną przez amerykańskie służby czarującą Amy Wills oraz z królem bałuckiego półświatka Ślepym Maksem. Prowadzenie dochodzenia komplikuje konfilkt w łódzkiej policji między podinspektorem Noskiem a nadkomisarzem Weyerem. W sprawę zamieszany jest łodzianin niemieckiego pochodzenia - psychiatra Enke oraz tajemniczy osobnik z cienką blizną na twarzy, a trop wiedzie do Szpitala dla Psychicznie i Nerwowo Chorych w Kochanówce. Okazuje się, że zbrodniczy łódzki wątek związany jest z szerszą działalnością szpiegowsko-polityczną.

Tomek kontra Thomas

Akcja powieści dla młodzieży z wątkiem kryminalnym "Tomek kontra Thomas" Hanny Pułaczewskiej toczy się w Łodzi, a jej głównym bohaterem jest czternastoletni Tomek. Nastolatek krótko przed rozpoczęciem akcji przeprowadza się z mamą do Łodzi z Norymebregii, gdzie chodził do pierwszej klasy gimnazjum Albrechta Dürera. Po przeprowadzce jego życie zmienia się. Bohater pewnego dnia odkrywa w mieszkaniu, w pracowni swojej mamy, chłopca, który nie tylko wygląda jak on, lecz także podobnie myśli i się zachowuje. Tę sytuację wywołuje nadmiernie ambitny i chciwy niemiecki naukowiec, doktor Jürgen Falter, który w dawnej fabryce przy ul. Piotrkowskiej 295 w Łodzi ma urządzony tajny instytut, gdzie przeprowadza nielegalne eksperymenty. Tomek z pomocą przyjaciół - dociekliwego Remigiusza Trąbińskiego "Trąbona" oraz bystrej Roksany - próbuje, mimo trudności i niebezpieczeństw, rozkwikłać naukową zagadkę związaną z miejscem po dawnej łódzkiej fabryce. W powieści "grają" łódzkie plenery, przedstawiono także dzieje Ludwika Geyera, jego potomków i nieruchomości.

Tomek kontra Thomas

Akcja powieści dla młodzieży z wątkiem kryminalnym "Tomek kontra Thomas" Hanny Pułaczewskiej toczy się w Łodzi, a jej głównym bohaterem jest czternastoletni Tomek. Nastolatek krótko przed rozpoczęciem akcji przeprowadza się z mamą do Łodzi z Norymebregii, gdzie chodził do pierwszej klasy gimnazjum Albrechta Dürera. Po przeprowadzce jego życie zmienia się. Bohater pewnego dnia odkrywa w mieszkaniu, w pracowni swojej mamy, chłopca, który nie tylko wygląda jak on, lecz także podobnie myśli i się zachowuje. Tę sytuację wywołuje nadmiernie ambitny i chciwy niemiecki naukowiec, doktor Jürgen Falter, który w dawnej fabryce przy ul. Piotrkowskiej 295 w Łodzi ma urządzony tajny instytut, gdzie przeprowadza nielegalne eksperymenty. Tomek z pomocą przyjaciół - dociekliwego Remigiusza Trąbińskiego "Trąbona" oraz bystrej Roksany - próbuje, mimo trudności i niebezpieczeństw, rozkwikłać naukową zagadkę związaną z miejscem po dawnej łódzkiej fabryce. W powieści "grają" łódzkie plenery, przedstawiono także dzieje Ludwika Geyera, jego potomków i nieruchomości.

Proroctwo

Akcja powieść kryminalnej "Prorctwo" Adama Widerskiego toczy się m. in. w Łodzi w listopadzie 2010 r. Fabuła jest kontynuacją losów policjantów z IV Komisariatu Policji - Piotra Krzyskiego i Łukasza Majskiego bohaterów powieści "Odwyk". W utworze pojawiają się retrospekcje z lat 1972-1986 - teksty w notatniku Uriana Barkasa.

Tramwaj Tanfaniego

"Tramwaj Tanfaniego" to powieść kryminalna Marcina Andrzejewskiego, której akcja toczy się w Łodzi w roku 1905, kilka miesięcy po Rewolucji Czerwcowej. Choć powieść jest fikcją literacką, w fabułę wpleciono wątki historyczne, przedstawiono sytuację społeczno-polityczną i zilustrowano prawdziwy charakter miasta tamtych czasów - tygiel kultur i narodowości. Czytelnik może poczuć klimat łódzkich ulic, zerknąć do fabryk, pałaców i kamienic, spędzić noc w Grand Hotelu, czy obejrzeć przedstawienie w Teatrze Wielkim Sellina. Obok fikcyjnych bohaterów w książce występują również postacie znane z dziejów Łodzi, m. in. Kunitzer, Tanfani, Poznański, Sellin. Głównymi bohaterami są detektywi Michał Paczkiewicz i Maurycy Belfer, którzy na zlecenie barona Giuseppe Tanfaniego próbują odnaleźć sprawcę okaleczenia dyrektora Widzewskiej Manufaktury, Karla Friedricha i zabójcę właściciela fabryki - Juliusza Kunitzera. Podczas śledztwa detektywi przemierzają łódzkie ulice, wchodzą tylnymi klatkami schodowymi, prowadzą pościg po fabrycznych dachach. Rozwiązana zagadka ma jednak gorzki smak i nie przynosi detektywom satysfakcji.

Całe złoto Löwenstadt

"Całe złoto Löwenstadt" to debiutancka powieść Ewy Anny Michalskiej (dalsze losy bohaterów w zapowiadanej "Czarnej drodze"). Akcja powieści rozgrywa się w Brzezinach i Łodzi. Opowiada dzieje ewangelickiej rodziny Stetzów oraz ich brzezińskich sąsiadów od ok. 1920 r. do końca II wojny światowej. W Łodzi śledzimy losy Elżbiety Strzechowskiej kochanki bogatego Niemca, później urzędnika w łódzkim getcie. Centralną postacią powieści jest Bolesław Bajor - mąż Celiny i Amelii Stetz oraz kochanek Elżbiety.

Jabłoń

"Jabłoń" to autobiograficzna saga rodzinna napisana przez niemieckiego aktora Christiana Berkela, to opowieść o trzech pokoleniach rodziny autora. Główny wątek dotyczy historii miłosnej berlińskiej Żydówki polskiego pochodzenia,Sali i Ottona z rodziny niemieckich robotników - ich dzieciństwa, młodości i dojrzałości. Wątki, przeplatane wydarzeniami historycznymi, prowadzą także do Łodzi, skąd pochodzą przodkowie Sali od strony matki Izy - Prussakowie. Autor pojawia się w Łodzi i szuka śladów swojej rodziny. Pomaga mu w tym łódzka przewodniczka, Milena Wicepolska i reżyser Emanuel Rotstein.

Poryw

"Poryw" to pierwsza powieść kryminalna Kingi Wójcik z serii o komisarz Lenie Rudnickiej. Jej akcja toczy się w łódzkich plenerach. Główna bohaterka "Porywu" to ekscentryczna policjantka, Lena Rudnicka, która wraz z nowym pracownikiem komendy, sierżantem sztabowym Marcelem Wolskim, prowadzi śledztwo w sprawie zabójstwa sumiennego księgowego, Klemensa Chmielnego. Z biegiem czasu okazuje się jednak, że Chmielny wiódł podwójne życie, a grono podejrzanych powiększa się, obejmując współpracowników Klemensa, tajemniczą kobietę z pewnej fotografii, przyjaciela, a nawet żonę. Pojawia się również kolejna ofiara - Michalina Kowalska, kochanka zamordowanego Klemensa. Znajomość komisarz Rudnickiej i sierżanta sztabowego Wolskiego nabiera aspektu nie tylko zawodowego. Rozwój relacji między nimi utrudnia jednak prokurator Krzysztof Nawrocki, który okazuje się stosującym przemoc mężem komisarz Rudnickiej. Zagadka śmierci Chmielnego i jego kochanki zostaje wyjaśniona dzięki determinacji i intuicji policjantki.

Skok w króliczą norę

"Skok w króliczą norę" Adrianny Michalewskiej i Izabeli Szolc to trzeci tom historii o czterech łodziankach: Monice, Amelii, Izie oraz Pauli. Znane z poprzednich części ("Dziewczyny chcą się zabawić" i "Nie takie całkiem dorosłe") bohaterki są już dojrzałymi kobietami. Główna akcja powieści toczy się w Łodzi od lutego 2013 do lata 2014, a wątki poboczne także w latach wcześniejszych. Bohaterki podsumowują swoje życie, pełne trudów i porażek. Amelia bankrutuje, Monika opiekuje się matką po wylewie, Iza cierpi z powodu zdrad męża, a Paulina po wielu nieudanych związkach zakotwicza się w Irlandii. Mimo różnych okoliczności życia, statusu materialnego i odległości, bohaterki nadal pozostają przyjaciółkami. Wspierają się w trudnych momentach i cieszą z dobrych chwil. Ważnym w utworze wątkiem są relacje (lub ich brak) Amelii, Izy i Moniki z mężczyznami, a także historia miłości Ireny Pielgrzym do oficera bezpieczeństwa, Adama Morawskiego oraz wpływ tej relacji na życie kobiety i jej rodziny. Mimo wielu przeciwności, sytuacja życiowa Amelii, Izy i Moniki się stabilizuje. Amelia wyjeżdża z dawnym ukochanym, Robertem Nowakowskim, do Norwegii. Iza przeprowadza korzystny dla siebie rozwód. Monika sprzedaje willę po rodzicach i zaprzyjaźnia się z kolegą z pracy, Rafałem.

Ballada o tkaczu i tkaczce [wiersz]

Wiersz pt. "Ballada o tkaczu i tkaczce" autorstwa Jana Brzechwy ukazał się w tomiku poezji poety pt. "Cięte bańki". Wiersz opowiada o nieszczęśliwym losie tkacza z Łodzi.

Łódź fabryczna [wiersz]

Wiersz pt. "Łódź fabryczna" autorstwa Mieczysława Brauna ukazał się w tomiku poezji poety pt. "Przemysły".

Nie takie całkiem dorosłe

"Nie takie całkiem dorosłe" Adrianny Michalewskiej i Izabeli Szolc to drugi tom historii o czterech łodziankach: Monice, Amelii, Izie oraz Pauli. Znane z pierwszej części powieści pt. "Dziewczyny chcą się zabawić" bohaterki są już dwudziestokilkulatkami. Główna akcja powieści toczy się w 1999, choć wątki poboczne sięgają czasów wcześniejszych. W książce przypomniane są historie dziewczyn jako dzieci i nastolatek. Opisano również historię rodzinną Pauli Sarneckiej - jej rodziców, ciotki Teresy i brata Grzegorza. W powieści "Nie takie całkiem dorosłe" główne bohaterki dorastają i podejmują pierwsze życiowe decyzje. Niektóre z nich wyjeżdżają lub planują wyjazd z Łodzi. Inne wracają. Szukają swojego miejsca w życiu. Podejmują trudne wybory, przeżywają rozczarowania i porażki, ale też doświadczają, jak cenna jest ich wzajemna przyjaźń. Ważnym w utworze wątkiem są miłosne relacje dziewczyn z ukochanymi oraz wpływ tych relacji na życiowe decyzje.

Perkalowy dybuk : powieść kryminalna retro

"Perkalowy dybuk" to czwarty tom powieści kryminalnej Konrada T. Lewandowskiego z cyklu o nadkomisarzu Drwęckim. Akcja utworu toczy się w Łodzi w okresie międzywojennym. Główny bohater Jerzy Drwęcki usiłuje pogodzić obowiązki młodego ojca z obowiązkami zawodowymi. Ale na przeszkodzie stają przebudzone wojenne demony. Podwładni odmawiają mu posłuszeństwa, a surowe decyzje personalne tylko pogarszają sytuację. Wreszcie ofiarą makabrycznego morderstwa pada bliski współpracownik - Księżyk. Wykrycie zabójcy policjanta staje się kwestią honoru. Trop prowadzi do Łodzi. Okazuje się, że sprawa wyglądająca początkowo na mord rytualny ma kolejne, coraz mroczniejsze pokłady. Śledztwo komplikują lokalne powiązania polityczno-gangstersko-kabalistyczne. Nadkomisarzowi przychodzą z pomocą poeta Julian Tuwim, rezolutna żydowska nastolatka Bajle, która chciałaby zostać rabinem, herszt łódzkiego półświatka Ślepy Maks oraz absolutnie niezawodna w sytuacjach wymagających kobiecej intuicji babcia Irena. Zbrodniczy łódzki wątek związany jest z działalnością stowarzyszenia nieślubnych potomków fabrykantów, zajmujących się uwodzeniem kobiet lub niszczeniem życia tych, które im się oparły. Życie nadkomisarza Drwęckiego zostaje zagrożone, gdy przyjeżdża do Łodzi rozwiązać sprawę śmierci swego podwładnego, Artura Księżyka.

Dziewczyny chcą się zabawić

Głównymi bohaterkami powieści Adrianny Michalewskiej i Izabeli Szolc "Dziewczyny chcą się zabawić" są cztery nastoletnie przyjaciółki: Monika, Amelia, Iza i Paulina, które wchodzą w dorosłość w Łodzi przełomu lat 80./90. XX wieku. Tak jak bohaterki uczą się życia, tak ich rodziny starają się przetrwać czas wielkich przemian. Łódzkie kobiety - włókniarki, farbiarki, tkaczki, urzędniczki, nauczycielki i pracownice naukowe szukają tego, co w życiu jest najważniejsze. Chcą kochać i być kochane. Chcą szczęścia swoich rodzin, codziennego obiadu dla swoich dzieci i przyszłości, której nie trzeba się bać. Książka jest opowieścią o dramatycznych wyborach końca lat osiemdziesiątych XX wieku, gdy Polska rodziła się na nowo, a wraz z nią dorastało pokolenie, niegotowe na nadchodzące zmiany. To historia upadających fabryk i bezrobocia, wielkich możliwości i gwałtownych zmian politycznych. To także historia marzeń i rozczarowań. Szalonej namiętności i ponurej rzeczywistości. To opowieść o prawdziwym życiu, które przytrafiło się młodym łodziankom, ich rodzinom i znajomym. Jednym z wątków powieści jest historia Róży z Litzmannstadt Getto zilustrowana listami bohaterki do ukochanego Kazimierza.

Niebezpieczna gra

Akcja powieść kryminalnej "Niebezpieczna gra" Joanny Opiat-Bojarskiej toczy się w Łodzi w 1995 r. i współcześnie. W utworze splatają się dwa wątki. Jeden z nich to śledztwo prowadzone przez policjantkę Urszulę Zimińską w sprawie morderstwa na tle rabunkowym aktorki Renaty Tomaszewskiej w sierpniu 1995 r. Wątek drugi to przyjazd do Łodzi, na prośbę znajomego lekarza, psycholożki Aleksandry Wilk (znanej z powieści Joanny Opiat-Bojarskiej "Gra pozorów"). Pacjent cierpiący po pobiciu na amnezję powtarza ciągle imię Aleksandry. W pewnym momencie oba wątki się łączą. Ważną rolę w wyjaśnieniu prawdy odgrywa cenna broszka w kształcie ważki skradziona zamordowanej aktorce i wspomnienia z pobytu w Łodzi Aleksandry jako nastolatki na gigancie. Obie panie prowadzą wspólnie śledztwo. Akcja toczy się w wielu miejscach Łodzi - na ulicach, we wnętrzach kamienic i nowoczesnych apartamentowców, hoteli i kawiarni, szpitali i komisariatu policji. Autorka opisuje zarówno piękno miasta, jak i tzw. "brudną Łódź". Jak sama mówi "a ja z tych brudów wybrałam najbardziej interesujące i dodałam do tego zachwyt, jaki wzbudzili we mnie łodzianie". Dalsze losy Urszuli i Aleksandry zostały opisane w powieści "Gra o wszystko".

Ziemia obiecana

"Ziemia obiecana" należy do najlepszych utworów W. St. Reymonta. Obok "Chłopów" jest najbardziej znaną powieścią noblisty. Akcja tej powieści toczy się w latach osiemdziesiątych XIX w. w wielokulturowej Łodzi i ukazuje z wielkim realizmem powstawanie miasta przemysłowego. Bohaterami powieści jest troje przyjaciół: Polak - Karol Borowiecki, Niemiec - Maks Baum oraz Żyd - Moryc Welt. Razem zakładają fabrykę, łączy ich wspólny interes oraz wspólne poczucie przynależności do grupy Lodzermenschów. W dziejach ich spółki ukazane zostało przede wszystkim życie zbiorowości ludzkiej: bogaci kapitaliści oraz wyzyskiwani przez nich robotnicy, którzy walczą o przetrwanie. Tytuł powieści jest tytułem ironicznym, gdyż ukazuje ona krainę nie błogosławioną, lecz przeklętą, daje apokaliptyczną wizję miasta-potwora, które miażdży ludzi i jest areną bezwzględnej wali o byt. Ważnym wydarzeniem w historii recepcji "Ziemi obiecanej" jest film A. Wajdy z 1975 r. Jest to przykład znakomitej adaptacji utworu literackiego a zarazem ciekawej interpretacji epopei Reymonta.

Pewnego dnia...

Opowiadanie W. St. Reymonta "Pewnego dnia..." ukazuje sylwetkę mieszkającego w Łodzi pana Pliszki, robotnika z drewnianą nogą jednej z żydowskich fabryk. Pan Pliszka mieszka w jednym z pokoi "małego domku, przywartego do ziemi pokrzywionymi ścianami". Wraz z nim mieszka kilka innych osób. Pan Pliszka rozpoczyna dzień pacierzem. W pracy zajmuje się od 20 lat obsługą fabrycznej windy. Jest najstarszym pracownikiem. Swoje dotychczasowe życie całkowicie związał z pracą, zapomniając o własnym życiu. Bohatera poznajemy w momencie nieoczekiwanych zmian w jego życiu - budzi się wcześniej niż zwykle, traci apetyt na codzienną kawę, rozmyśla o swoim szlacheckim pochodzeniu i wsi, z której pochodzi (Szlachecka Wola), o młodzieńczych latach. Czuje się bardzo samotny, co wzbudza w nim złość i gorycz. Rozmyślania spowodowane są zbliżającymi się Zielonymi Świątkami i wyjazdami do rodzin jego znajomych. Ma żal, że inni wyjeżdżają, a on nie. Samotny pan Pliszka - inaczej niż zazwyczaj - nie koncentruje się na pracy, wciąż się myli - aż dostaje karę "za nieporządki i opóźnienia" od właściciela zakładu, pana Dehmela. Pliszka, aby nie czuć samotności odwiedza "swojego kapitana", magazyniera jednej z fabryk, mieszkającego za rynkiem Geyera, a później wędruje przez miasto, odwiedza opustoszałą fabrykę. Znajomi namawiają pana Pliszkę do powrotu na wieś i zakup ziemi, bo "komornik na wsi to większy pan na co dzień, niźli człowiek fabryczny w niedzielę". Wiele dni ta myśl męczy bohatera, nie śpi w nocy, boi się zmian, spaceruje za miastem. Podejmuje decyzję o powrocie na wieś i - już odchodzi z miasta - jednak syrena fabryczna przyzywa go i pan Pliszka ulega jej, wracając na swoje stanowisko przy windzie.