"Wielki Kuglarz" Tadeusza Kijańskiego to historia gadającej lalki skonstruowanej przez "księcia niemieckich matematyków", Carla Friedricha Gaussa. Marionetka potrafi posługiwać się słowami, nieskromnymi gestami i cyrkowymi sztuczkami. Lalkę na strychu starego domu dawnego właściciela, grafa Ottona von Berlichingena, znalazł Siwy, bohater opowieści. Hexenmeister - czarodziej-gadająca lalka, zawładnął wyobraźnią małego chłopca, młodzieńca i mężczyzny. Wielki Kuglarz to także tragikomiczna opowieść o życiu pięciu chłopaków, potem młodzieńców i mężczyzn, opowiedziana przez jednego z nich. Opowieść o przyjaźni na śmierć i życie rozpoczynająca się w miasteczku na Ziemiach Odzyskanych nad rzeką nazywaną przez jednych Gniewną, przez innych Wasserbose. O radości huncwotów, wykpiszy i elegantów. Ich smutkach, miłościach, dobroci i słabościach. O pięknie życia i nieustannym poszukiwaniu legendarnej krainy szczęścia. A także o ludziach nazywanych sukinsynami i kreaturami, którzy objawili się naszemu bohaterowi w snach i rzeczywistości.
