Synagoga przy al. Kościuszki w Łodzi (ob. nie istnieje)

Jakub Ritter, bohater powieści kryminalnej Agnieszki Płoszaj "Bez wyboru" przerażony ogląda zgliszcza Wielkiej Synagogi przy ul. T. Kościuszki (d. Spacerowa) w Łodzi. Jest 11 listopada 1939 r. Jakub zostaje dołączony do grupy mężczyzn pod ścianą pobliskiej kamienicy. Cicho rozmawia z jubilerem Izaakiem, by nie drażnić pilnujących ich niemieckich żolnierzy. Dowiaduje się od niego o próbie wysadzenia pomnika T. Kościuszki i aresztowaniu członków żydowskiej rady starszych. (Fot. w: Łodz Ghetto : inside community under siege).

"Powietrze przepełniał smród spalenizny. Nad dachami śródmiejskich kamienic unosił się czarny dym. Jakub, jak wielu innych, wczesnym rankiem przybiegł na ulicę Spacerową, by na własne oczy zobazyć, co zostało z Dajczeszil. Oboje z Sarą nie spali tej nocy, ale nie mieli dwagi , by wyjść z mieszkania. Słyszeli jedynie od sąsiadów, że Niemcy podpalili i zbeszcześcili Wielką Synagogę, dar łódzkich fabrykantów... gdy stanął na przeciwległym rogu ulicy zastygł, przerażony widokiem czarnych ruin, wokół których kręcili się żołnierze, i z zadowoleniem patrzyli na swoje dzieło".